Ο Γκίλγκαμες και η αθανασία

Το θρυλικό αυτό πρόσωπο έδρασε στην Μεσοποταμία και έγινε γνωστός για την αναζήτηση της σωματικής αθανασίας και πρόκειτε για τον βασιλιά της πόλης Ουρούκ, Γκίλγκαμες που: «Ήταν ιστορικό πρόσωπο. Σύμφωνα με .έναν κατάλογο του Σουμέρ (κατάλογος βασιλέων) που βρέθηκε σε ανασκαφές, ο Γκίλγκαμες ήταν ο πέμπτος βασιλιάς της πρώτης δυναστείας της Ουρούκ που τοποθετείται στη Δεύτερη Πρώιμη Δυναστική Περίοδο του Σουμέρ (γύρω στα 2700 – 2500 π.χ.). στο έπος περιγράφεται κατά τα δύο τρίτα θεός και ακαταμάχητος στη μάχη και κατά ένα τρίτο άνθρωπος…», (σελ. 24, «Το Έπος του Γκίλγκαμες», εκ. Ιστός).
Γράφει η πινακίδα Ι, στήλη I για τον Γκίλγκαμες:
«Αυτός που ως τις άκρες του αγνάντεψε τον κόσμο,
Και πάντα για αιώνια έψαχνε ζωή.
Αυτός που με την τόλμη του έφτασε
Στον μακρινό τον Ουτναπίσταμ.
Αυτός που κέντρα λατρείας αναστύλωσε,
Απ΄ τον Κατακλυσμό κατεστραμμένα…»
Ολοκάθαρα ο στίχος αυτός αναφέρεται για την ανασύσταση των ναών που πριν τον κατακλυσμό είχαν σαν σκοπό της λειτουργίας τους να κάνουν τους ανθρώπους μακρόβιους ή και αθάνατους. Οι επιστήμονες – αν μπορούμε να τους ονομάσουμε έτσι – ή ιερείς τους είχαν φτάσει σε υψηλά επιστημονικά επίπεδα. Είχαν φτάσει ακόμη και να «κατασκευάζουν ανθρώπους», ή αλλιώς να τους κλωνοποιούν, όπως στην περίπτωση του Ενκιντού μετέπειτα φίλου του Γκίλγκαμες. Μέσα από τα κείμενα των πινακίδων διαβάζουμε:
«Η Αρούρου έπλυνε τα χέρια της,
Πήρε πηλό, τον έριξε στην ερημιά.
Στην ερημιά τον αντρειωμένο γέννησε Ενκιντού,
Γόνο της σιγαλιάς και του Νιτούρτα αστροπελέκι…
Και τρώει μαζί με τα ζαρκάδια χόρτα.
Με τα΄ άγρια ζώα σπρώχνεται τριγύρω απ΄ τις ποτίστρες.
Και χαίρεται η καρδιά του το νερό μαζί μ΄ όλα τα ζώα…» (Πινακίδα Ι, στήλη ii).
Ο Ενκιντού χωρίς μητέρα και πατέρα μεγαλώνει μέσα σε ένα περιβάλλον – τους δάσους – προφανώς για πειραματικούς σκοπούς. Είναι δηλαδή ένα βιολογικό ανθρώπινο κατασκεύασμα, προφανώς πρόκειται για έναν «άνθρωπο του σωλήνα» όπως θα λέγαμε τη σημερινή εποχή. Με συμβουλή του Γκίλγκαμες έστειλαν την πόρνη Σάμχατ ιέρεια της Ιστάρ (Αφροδίτης) για να τον φέρει στην Ουρούκ.
Προφανώς η Σάμχατ κατείχε γνώσεις και ήταν μυημένη σε αυτό το πείραμα με τον Ενκιντού
«Πήγαινε, κυνηγέ, πάρε την πόρνη Σάμχατ, μαζί σου.
Σαν πλησιάσει με τα΄ αγρίμια στην ποτίστρα,
Τα ρούχα της να βγάλει και το ώριμο κορμί της να γυμνώσει.
Μόλις τη δει, θα πάει κοντά της.
Τα΄ αγρίμια που μεγάλωσαν στην έρημο μαζί του,
Θα τον απαρνηθούν…»
(Πινακίδα Ι, στήλη iii)
«Η Σάμχατ έβγαλε το ρούχο της και άνοιξε τα σκέλια,
Κι αυτός απόκτησε το λυγερό κορμί της…
Για έξι μέρες κι εφτά νύχτες ο Ενκιντού ξεσηκωμένος
Πλάγιαζε με τη Σάμχατ…
Και λέει σ΄ αυτόν, τον Ενκιντού:
…Έλα, άσε με στη περίφραχτη Ουρούκ να σ΄ οδηγήσω,
Στον ιερό ναό, εκεί που κατοικούν ο Άνου κι η Ιστάρ,
Εκεί που ζει ο Γκίλγκαμες, ο παντοδύναμος…
Ο Ενκιντού λέει σ΄ αυτήν, την πόρνη:
¨Σήκω, Σάμχατ, οδήγησέ με…»
(Πινακίδα Ι, στήλη iν).
Μετά από αυτό ο Ενκιντού πάει στην Ουρούκ, εκεί μετά από μονομαχία με το Γκίλγκαμες συμφιλιώνονται και μαζί αρχίζουν να κάνουν διάφορα ηρωικά κατορθώματα. Όταν ο Γκίλγκαμες απέρριψε την πρόταση της Ιστάρ να τον παντρευτεί, η Ιστάρ έστειλε ένα "Ταύρο από τον ουρανό" για να εκδικηθεί τον Γκίλγκαμες. Μάλιστα η Ιστάρ απείλησε τον πατέρα της Άνου ότι αν δεν της δώσει τον Ταύρο του Ουρανού ότι:
«Του Κάτω Κόσμου
Θα σπάσω τις θύρες τις κλειστές,
Θα τις αφήσω ορθάνοιχτες
Και τους νεκρούς θα ξεσηκώσω…»
(Πινακίδα VI, στήλη ιιι).
Φαίνεται ότι ο «Ταύρος του Ουρανού» προφανώς είναι κάποιο μαχητικό αερόπλοιο που ήταν στη κατοχή των «θεών» και το χρησιμοποιούσαν για συνετισμό ή και την τιμωρία των ανυπάκουων ανθρώπων.. Ο ποιο πάνω στίχος έχει να κάνει με το μυστικό της αθανασίας που η Ιστάρ θα αποκάλυπτε στους ανθρώπους αν ο πατέρας της δεν της έδινε τον «Ταύρο του Ουρανού». Εδώ η Ιστάρ χρησιμοποίησε σαν απειλή την αποκάλυψη προς τους θνητούς , του μυστικού της αθανασίας, προς τον θεό-πατέρα της Ο Άνου αναγκάστηκε να της δώσει το αερόπλοιο αλλ της συνέστησε την προσοχή στη χρησιμοποίησή των όπλων του, γιατί όπως της είπε:
«Κι απ΄ της Ουρούκ τη γη
Χρόνια εφτά
Φλούδες μονάχα θα φυτρώνουν…»
(Πινακίδα VI, στήλη ιιι).
Αυτή ήταν μια προειδοποίηση ότι το τελειότατο αυτό ιπτάμενο μαχητικό λειτουργούσε -και είχε όπλα- με πυρηνική ενέργεια γιατί όπως βλέπουμε παρακάτω στη μάχη που επακολούθησε ανάμεσα τον «Ταύρο του Ουρανού» και στους πολεμιστές της Ουρούκ:
«Ρουθούνισε ο Ταύρος του Ουρανού κι άνοιξε χάσμα
Κι εκατό κάτοικοι της Ουρούκ πέσανε μέσα.
Και δεύτερη φορά ρουθούνισε κι άνοιξε πάλι χάσμα,
Δύο φορές τόσοι κάτοικοι της Ουρούκ πέσανε μέσα…
Ο Ενκιντού όμως έξω πήδηξε.
Από τα κέρατα άρπαξε τον Ταύρο του Ουρανού.
Ο Ταύρος τ΄ Ουρανού έφτυσε αφρό στο πρόσωπό του,
Με της ουράς τη φούντα του τον χτύπησε…»
(Πινακίδα VI, στήλη ιν).
Αυτό στάθηκε μοιραίο για τον Ενκιντού γιατί η ραδιενέργεια που δέχθηκε ήταν σε υψηλή δόση με συνέπεια να αρρωστήσει και μετά να πεθάνε, από την έκθεση στην ακτινοβολία της ραδιενέργειας από τα όπλα που διέθετε:
«Η αρρώστια του Ενκιντού χειροτερεύει
Και λειώνει το κορμί του.
Ημέρες έντεκα και δώδεκα περνούν
Κι όλο χειρότερη η αρρώστια
Και το κορμί του όλο και πιο λιγνό…»
(ΠινακίδαVII, στήλη vi).
Τελικά οι δυο φίλοι κατάφεραν να καταστρέψουν τον «Ταύρο του Ουρανού». Μετά τον θάνατο του φίλου του και συμπολεμιστή Ενκιντού, ο Γκίλγκαμες έβαλε σαν σκοπό να βρει το βότανο της ζωής και να γίνει αθάνατος, όπως και να κάνει αθάνατους τους κατοίκους της Ουρούκ. Συνάντησε τον Ουτναπιστίμ τον Μακρινό (προφανώς το Έπος τον ονομάζει έτσι λόγω της σωματικής αθανασίας που είχε κερδίσει):
«Γι΄ αυτό να ΄ρθω αποφάσισα να δω τον Ουτναπίσταμ.
Που τον λένε Μακρινό…», (Πινακίδα Χ, στήλη ν).
Και όταν το συνάντησε του είπε τα εξής λόγια:
«Σε κοιτάζω, Ουτναπίσταμ, (κι απορώ).
Η εμφάνισή σου παράξενη δεν είναι – ίδιος μ΄ εμένα είσαι.
Δεν είσαι διόλου διαφορετικός – ίδιος μ΄ εμένα είσαι…
(Πες μου) μες των θεών τη σύναξη πως μπήκες.
Κι αιώνια ζωή αναζήτησες;…», (Πινακίδα ΧΙ)
Ο Ουτναπίσταμ στη συνέχεια του απαντά:
«Θα σου αποκαλύψω, Γκίλγκαμες, κάτι κρυφό,
Και των θεών θενά σου ειπώ ένα μυστικό…
Ο Ενλίλ απάνω στο καράβι ανέβηκε.
Κρατώντας με απ΄ το χέρι μ΄ ανέβασε απάνω στο καράβι.
Τη γυναίκα μου ανέβασε και στο πλευρό μου την έβαλε
να γονατίσει.
Ανάμεσά μας στάθηκε, τα μέτωπά μας άγγιξε και μας ευλόγησε.
΄Ως τώρα ο Ουτναπίσταμ και η γυναίκα του
Σαν κι εμάς θενά ΄ναι τους θεούς.
Ο Ουτναπίσταμ θα κατοικεί μακριά στων ποταμών τις εκβολές…», (Πινακίδα ΧΙ).
Όπως βλέπουμε ήταν πρόθυμος και του αποκάλυψε το μυστικό της αθανασίας του που είχε κατακτήσει μαζί του και η γυναίκα του. Πέρασε από της δοκιμασίες και τις μυήσεις που τον υπέβαλε:
«Για δοκιμή έξι μέρες και εφτά νύχτες
Μην ξαπλώσεις να κοιμηθείς…» (Πινακίδα ΧΙ ).
Μετά του αποκάλυψε το σημείο που φύτρωνε το βοτάνι της αθανασίας, μέσα στα βάθη της θάλασσας Ο Γιλγαμές βούτηξε και απέσπασε ένα κλαδί από το δέντρο, που είχε φυτρώσει στον σκοτεινό βυθό. Με χαρά ανέβηκε στην επιφάνεια κρατώντας το φυτό της αθανασίας:
«Ο Γκίλγκαμες λέει σ΄ αυτόν τον Ουρσανάμπι τον βαρκάρη:
¨Ουρσανάμπι, ετούτο το φυτό είναι για τα γεράματα.
Μ΄ αυτό ζωντάνια ο άνθρωπος κερδίζει.
Στην οχυρή Ουρούκ θενά το πάω,
Σε γέρο να το δώσω να το φάει, να ιδώ την δύναμή του.
Τα΄ όνομά του θενά ΄ ναι ¨Ο Άνθρωπος στα Γερατειά του Ξανανιώνει¨.
Μετά θενά το φάω κι εγώ, στα νιάτα μου για να γυρίσω πάλι…», (Πινακίδα ΧΙ ).
Ο Γκίλγκαμες στην επιστροφή κουρασμένος κοιμήθηκε, κοντά σε ένα πηγάδι και ένα μεγάλο φίδι άρπαξε το βότανο της αθανασίας και χάθηκε στα βάθη του πηγαδιού. Έτσι λέγεται πως έχασε την ευκαιρία να κάνει αθάνατους τους κατοίκους της Ουρούκ και τον εαυτό του, ο ήρωας. Αυτό τουλάχιστον γράφει «Το έπος του Γκίλγκαμες». αλλά ας μου επιτραπεί να έχω κάποιες αμφιβολίες για το τελικό αποτέλεσμα που είχαν οι προσπάθειες του Γκίλγκαμες. Οι πινακίδες -πιστεύω- κατά την διάρκεια των χιλιάδων χρόνων γράφτηκαν και ξαναγράφτηκαν και παραποιήθηκαν σκοπίμως. Πιθανόν να περιείχαν τεχνικές αθανασίας αλλά τα μετέπειτα ιερατεία έσβησαν, άλλαξαν, παραποίησαν αλλά και «έγραψαν», ένα βολικό τέλος γι΄ αυτούς που αφορούσε την αποτυχία του Γκίλγκαμες, ώστε να παραδειγματιστούν οι επόμενες γενιές ανθρώπων και να υποκύπτουν στη δύναμη των ιερατείων και των «θεών».