Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου 2010

Σωματική Αθανασία και Δύση

Θέλω να γίνω (σωματικά) αθάνατος, θέλω να νικήσω τον (αήττητο) θάνατο, θέλω να γίνω αήττητος: αυτή η κομβική επιθυμία διατρέχει τον δυτικό πολιτισμό από τις πρώτες μέρες της εμφάνισής του μέχρι σήμερα. Με τον σημερινό σημείωμα, και με άλλα που άλλα που θα ακολουθήσουν, θα επιχειρήσουμε να δείξουμε ότι η επιθυμία αυτή έχει μεγάλη μερίδα ευθύνης για την σημερινή παγκόσμια δεινή κατάσταση, για την προϊούσα καταστροφή της κοινωνίας και της φύσης. Θα δείξουμε επίσης ότι, εάν πράγματι ισχύει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να συναγάγουμε το συμπέρασμα ότι η στάση της Δύσης απέναντι στον θάνατο αλλάζει και η αλλαγή αυτή θα επιταχυνθεί κατά τις προσεχείς δεκαετίες. Το αποτέλεσμα θα είναι μια εσωτερική υπονόμευση του δυτικού πολιτισμού που ίσως να αποδειχτεί μοιραία.
Διαπιστώνουμε δυο τρόπους έκφρασης της επιθυμίας της αθανασίας: τον αρχαιοελληνικό και τον χριστιανικό. Ο πρώτος, διατυπώθηκε πρώτη φορά στην Ιλιάδα και επιβίωσε μέχρι τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, διατείνεται ότι μπορούμε να γίνουμε αθάνατοι, υπέδειξε μάλιστα και τον τρόπο: να τρώμε αμβροσία και να πίνουνε νέκταρ. Η πρώτη είναι τροφή, το δεύτερο ποτό. Η πρώτη σημαίνει χωρίς θάνατο (αν- και μόρος) και το δεύτερο ο κύριος (-ταρ, παράβαλε: -τα [ιππότα, ο κύριος του ίππου], -τηρ και –τωρ, που δηλώνουν το πρόσωπο που δρα [ δοτήρ, δώτωρ]) του θανάτου (νεκ-, εξ ου νεκ-ρός: γεμάτος θάνατο). Η επιθυμία της αθανασίας είναι μία από τις πολλές που έχει διατυπώσει ο ήρωας και έχει καταγράψει η Ιλιάδα: της κατάκτησης του ύψους, της πτήσης, της ισχυροποίησης των όπλων, της αορατότητας, της ταχύτητας του βλήματος και του οχήματος, της χρήσης ρομπότ και βιονικών πλασμάτων και άλλες πολλές. Όλες αυτές οι επιθυμίες εκπληρώθηκαν στο χώρο της φαντασίας: οι θεοί δεν είναι τίποτα άλλο παρά αυτό που θα ήθελαν να είναι οι ίδιοι οι ήρωες, μόνο που δεν μπορούσαν. Κατοικούν στον ουρανό, τα άρματά τους πετούν επειδή τα άλογα έχουν φτερά, ο κεραυνός είναι όπλο και όχι φυσικό φαινόμενο και τα λοιπά. Η Ιλιάδα μας λέει το εξής: η αθανασία είναι εφικτή μόνο εάν παρασκευάσουμε ένα φαγητό και ένα ποτό που να εξαλείφουν τον θάνατο. Ρομπότ φτιάξαμε, ανθρώπους με μηχανικά εξαρτήματα φτιάξαμε, γιατί να μην φτιάξουμε αμβροσία και νέκταρ; Η αθανασία, υπαινίσσεται η Ιλιάδα, είναι δυνατόν να εξοβελιστεί μόνο μέσω της τεχνολογίας. Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν πίστευαν ότι μια μέρα όλες οι επιθυμίες τους θα πραγματοποιούνταν – όλες εκτός της αθανασίας. Και ενώ μεγάλωναν και ζούσαν με την Ιλιάδα, ακριβώς εξ αιτίας της διατύπωσης των επιθυμιών του ήρωα, επομένως και της διαιώνισής τους, πίστευαν παράλληλα ότι μπορεί μεν το σώμα να σαπίζει, η ψυχή όμως είναι αθάνατη. Τη στιγμή του θανάτου απομακρύνεται από το σώμα, το δεσμωτήριό της, και ελεύθερη πια κόβει βόλτες στον ουρανό. Αυτά τα έγραψε ο Πλάτων για να παρηγορηθεί και να παρηγορήσει και τους άλλους δουλοκτήτες γαιοκτήμονες.
Τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες προέκυψε ένα νέο μοντελάκι αθανασίας: θα πεθάνουμε, είναι βέβαιο, η ψυχή μας όμως είναι αθάνατη (Πλάτων) αλλά μια μέρα θα αναστηθούμε, δηλαδή θα σηκωθούμε από τους τάφους και, προφανώς, θα αρχίσουμε να περπατάμε, να πίνουνε νερό και να κάνουμε ό,τι κάνει ένα ζωντανό πλάσμα. Εννοείται ότι, εάν αναστηθούν οι νεκροί, οι ζωντανοί θα παύσουν να πεθαίνουν, έτσι δεν είναι; Πότε; Όταν θα μπορέσουμε! Αναβάλλουμε, με λίγα λόγια, την επίτευξη της σωματικής αθανασίας. Ποιος ξέρει, μπορεί μια μέρα η επιστήμη να μπορέσει να αναστήσει και νεκρούς! Αυτή η επιθυμία της σωματικής αθανασίας υποφώσκει πίσω από την χριστιανική εκδοχή της αθανασίας, της ανάστασης των νεκρών. Επισημάναμε ότι η ίδια επιθυμία υποφώσκει και στην αρχαιοελληνική εκδοχή, εξ ου και ο ελληνοχριστιανικός πολιτισμός.
Οι δυο εκδοχές συνυπήρξαν για μερικούς αιώνες αλλά η χριστιανική επικράτησε. Η αρχαιοελληνική όμως επανήλθε στο προσκήνιο όταν άρχισε η πραγματοποίηση των επιθυμιών της Ιλιάδας, όταν δηλαδή ο ήρωας έγινε θεός. Η εποχή της γένεσης του θεού, της ισχυροποίησης του επίγειου Κυρίου, του άρπαγα του κοινωνικού πλούτου, εγκαινιάστηκε με τους πρώτους κανονιοβολισμούς των πρώτων πυροβόλων όπλων, γύρω στο 1300 μ. Χ., και σήμερα ζούμε το τέλος της. Μέσω της επιστήμης και της τεχνολογίας όλες οι επιθυμίες του Κυρίου πραγματοποιήθηκαν. Όχι όλες! Η επιθυμία της αθανασίας παραμένει ανεκπλήρωτη, απραγματοποίητη. Παρ’ όλα αυτά, η πίστη πολλών επιστημόνων και απλών ανθρώπων ότι μια μέρα θα μπορέσουμε να γίνουμε αθάνατοι δεν έχει χαθεί. Η προσπάθεια να εντοπίσουμε τον θάνατο θα συνεχιστεί. Και εάν τον εντοπίσουμε, θα τον εξαλείψουμε για πάντα και από παντού. Μα σε είκοσι χρόνια, μα σε εκατό, είναι βέβαιο ότι μια μέρα ο θάνατος θα κατατροπωθεί. Οι νεκροί θα αναστηθούν και οι ζωντανοί δεν θα πεθαίνουν. Εάν γίνουμε αθάνατοι, ούτε ο Θεός ούτε ο χριστιανισμός θα έχουν λόγο ύπαρξης. Ο θεός, ο πανίσχυρος επίγειος Κύριος, θα γίνει Θεός, αθάνατος Κύριος. (Αγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος ελέησον ημάς).
Μπορούμε όμως να γίνουμε αθάνατοι; Είναι εφικτή η αθανασία; Κάποιοι και κάποιες υποστηρίζουν ότι δεν θα μπορέσουμε να εξοβελίσουμε τον θάνατο, ότι η αθανασία είναι ανέφικτη, όνειρο απραγματοποίητο. Η διαφωνία αυτή, κατά τις προσεχείς δεκαετίες, θα μετεξελιχθεί σε πλανητική πολιτισμική διαμάχη· θα συνδεθεί, αναπότρεπτα, με την συνεχώς επιδεινούμενη καταστροφή της φύσης και της κοινωνίας. Ο θάνατος είναι καταστροφή: εάν τον εξοβελίσουμε (με την επιστήμη και την τεχνολογία), θα εξοβελίσουμε (με τον ίδιο ακριβώς τρόπο) και την καταστροφή της κοινωνίας και της φύσης, διατείνονται οι υπέρμαχοι του εφικτού της αθανασίας. Με άλλα λόγια, την καταστροφή μόνο η επιστήμη και η τεχνολογία μπορεί να την σταματήσει. Έβαλαν το χεράκι τους για να την προκαλέσουν, τώρα θα το ξαναβάλουν για την εξαλείψουν.
Το αντίπαλο στρατόπεδο διατείνεται ότι η απόπειρα να σταματήσει η καταστροφή της φύσης και της κοινωνίας με τη χρήση της επιστήμης και της τεχνολογίας θα επιφέρει ακόμα περισσότερα δεινά, ίσως προκαλέσει και την εξάλειψη της ζωής της ίδιας.
Πως θα γίνουμε αθάνατοι; Τι θα συμβεί εάν γίνουμε; Αυτά είναι τα κομβικά ερωτήματα στα οποία πρέπει να απαντήσουμε επειγόντως. Υπάρχουν απαντήσεις; Υπάρχουν. Από αυτές θα εξαρτηθεί τόσο η επιβίωση της ελληνοχριστιανικής, της δυτικής στάσης απέναντι στο θάνατο και την αθανασία όσο και η εμφάνιση μιας άλλης που θα αποδέχεται την θνητότητα του ανθρώπου και θα υποστηρίζει με ακράδαντα επιχειρήματα το ανέφικτο της αθανασίας.
Θα αρχίσουμε πρώτα με την εξέταση του δεύτερου ερωτήματος. Τι θα συμβεί εάν γίνουνε αθάνατοι; Νομίζω πως έχετε χρόνο να σκεφτείτε. Μέχρι τότε, μη ξεχνάτε ότι η σκέψη είναι ποίηση και η ποίηση σκέψη. Το κείμενο είναι απο http://www.badarts.gr/ και θα το βρήτε στο παρακάτω link.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου